Het immuunsysteem is afgezien van onze hersenen het meest complexe biologische systeem dat we kennen. Probeer dat dan maar eens uit te leggen! Een poging werd reeds ondernomen in ‘Roitt’s essential immunology’, dat aan zijn dertiende druk toe is. Maar blijkbaar besefte de auteur dat het voor de meeste artsen onvoldoende verteerbaar was en voegde daar nog een ‘Really essential immunology’ aan toe.

De auteur van het boek is naast bestuurslid in enkele zorginstellingen ook medeoprichter van Triginta, een vastgoedbedrijf dat zich bezighoudt met het bouwen van toekomstgerichte zorginfrastructuur. Voor dit boek ging de auteur in gesprek met tien maatschappelijke opinieleiders en toetste deze gesprekken aan enkele van zijn inzichten.

DS Vandaag is een podcast die dagelijks inpikt op een actueel nieuwsitem en gedurende een twintigtal minuten hierbij context en duiding biedt. Naast tekst en uitleg door een journalist van de krant zelf, wordt vaak een expert in het domein geïnterviewd. Naast de zeer aangename stem van Alexander Lippeveld, vaste presentator van deze podcast, wordt telkens op een gemoedelijke manier een maatschappelijk thema toegelicht.

De podcast ‘Geen kleine man’ toont hoe ons denken in de gezondheidszorg vooral bepaald wordt door wat we weten en kennen over het mannenlichaam, vanuit de geschiedenis zo bepaald. Medicatie, diagnoses, onderzoeken,… alles werd gebaseerd op mannenlichamen, maar vrouwen zijn geen kleine mannen. Weten we als artsen fundamenteel te weinig over het vrouwenlichaam ondanks onze hoogstaande gezondheidszorg en geëmancipeerde maatschappij?

Yassin is mijn 32ste patiënt die dag. De voorbije weken zag ik hem vaker dan me lief was (alles is relatief in de gevangenis…). Meestal consulteerde hij met een verschrikkelijke (uiterste onmogelijk te objectiveren) pijnklacht waarmee hij rechtvaardigde opnieuw een verhoging van zijn dagelijkse dosissen tramadol op te eisen. De ene keer vriendelijk en manipulatief. Een andere keer werd er al eens gescholden in een Arabisch dialect, waarbij ik enkel zeer gevoelsreflectief kon hummen en hem vriendelijk naar de deur begeleiden als er (weeral) geen einde aan kwam.

Esther, een vrouw van rond de 35 jaar, komt op dieetraadpleging. Ze heeft al maanden last van haar darmen: diarree, afgewisseld met obstipatie en krampen in de buik. Ze is ten einde raad en ook moedeloos. Ze durft zich niet meer in het zwembad vertonen, omdat ze eruit ziet alsof ze zwanger is.

Elke vrouw die ongepland, ongewenst of niet langer gewenst zwanger is én haar (ex-)partner verdienen kwaliteitsvolle zorg om een weloverwogen beslissing te nemen. Niet iedereen heeft het moeilijk om tot een keuze te komen, maar ook dan is stilstaan bij de keuze zinvol. Het is immers bekend dat reflecteren over het proces van kiezen en beslissen de kans op verwerkingsproblemen achteraf verkleint, ongeacht de keuze die gemaakt wordt.

Vrouwen in Nederland die een ongewenste zwangerschap tot veertien weken willen afbreken, kunnen sinds 1 januari 2023 ook bij hun huisarts terecht voor een medicamenteuze behandeling, de abortuspilprocedure. Hierdoor hopen de initiatiefnemers van de wet de abortuszorg toegankelijker en kwalitatiever te maken. Deze aanpassing spoort ook met de richtlijn van de Wereldgezondheidsorganisatie om abortus tijdens het eerste trimester van de zwangerschap aan te bieden in de eerste lijn.

In het artikel ‘Statine-intolerantie en (sterk) verhoogd cardiovasculair risico: alternatieven voor statinebehandeling’ (Huisarts Nu 6, december 2022) was ik verwonderd over de conclusie. In het besluit las ik dat ezetimibe het meest gebruikte alternatief is wegens ‘het bewezen voordeel om cardiovasculaire events te voorkomen’. Dat was me niet bekend.

Seksuele en reproductieve gezondheid is voor patiënten een cruciaal aandachtspunt want, bekeken vanuit onze evolutionele lijn, lijkt een gezond nageslacht op de wereld zetten zowat de belangrijkste levenstaak. Spijtig genoeg schuiven heel wat perinatale zorgtaken geluidloos weg uit het huisartsgeneeskundig handelen.