In deze bijdrage wordt een proces beschreven van vijf huisartsen die van een solopraktijk, via een netwerk, geëvolueerd zijn naar een ‘HOED’ (huisartsen onder één dak). Om tot een optimale en goed functionerende praktijk te komen hanteerden ze een tienstappenplan dat vertrekt vanuit een duidelijke visie en missie. Ook tien raadgevingen om beter te samen te werken werden besproken en opgevolgd. Dankzij deze grondige voorbereiding en aangepaste nieuwbouw bleek na tweeënhalf jaar functioneren deze formule zowel voor de artsen als de patiënten een succes.

Een 60-jarige vrouw met paroxismaal atriumfibrilleren krijgt van haar cardioloog anti-aritmica voorgeschreven. Omdat ze hiervan nog meer hartkloppingen krijgt, staakt de patiënte zelf de medicatie. Wat moet je als huisarts dan doen? Wij kozen ervoor om via de PICO-methode na te gaan hoe evidence-based de beslissing van de cardioloog was. Uiteindelijk bleken de wetenschappelijke argumenten te weinig overtuigend om de behandeling voort te zetten en werd in overleg met de patiënt én de cardioloog een alternatief gezocht.

Automutilatie bij jongeren wordt vaak pas laat herkend. Niet alleen is de jongere beschaamd, ook het verslavende karakter van het automutileren zorgt ervoor dat hij of zij het goed verborgen houdt. Eenmaal de automutilatie is vastgesteld, moet van in het begin duidelijk worden gemaakt dat deze aanval op het eigen lichaam gestopt moet worden. Belangrijk hierbij is niet zozeer op het symptoom zelf in te gaan, maar het gedrag ruimer te kaderen en de jongere te helpen om zijn spanning te ‘mentaliseren’ in plaats van op zijn lichaam uit te ageren.

Om de bestelling en levering van vaccins voor de Vlaamse basisvaccinatiekalender beter te laten verlopen, werd in 2005 Vaccinnet geïntroduceerd. Dit elektronisch bestel- en registratiesysteem maakt het mogelijk om de voorraad gratis vaccins beter te beheren en een juister beeld te vormen van het aantal gevaccineerde personen. Om Vaccinnet nog gebruiksvriendelijker te maken zal dit in de toekomst ook aan het elektronisch medisch dossier gekoppeld kunnen worden.

Hoest bij kinderen is een vaak voorkomend probleem in de huisartsgeneeskunde. Hoewel meestal goedaardig, vraagt dit symptoom bijzondere aandacht. Hoesten kan een bron van ongemak en slapeloosheid zijn bij het kind, maar ook van slapeloosheid of bezorgdheid bij de ouders: zij hebben angst dat hun kind ‘s nachts aan verstikking zou overlijden.

Om een menswaardige gezondheidszorg te blijven garanderen heeft de eerste lijn nood aan een onderbouwde ethiek. Op basis van literatuur en gesprekken ontwikkelde het Vlaams EerstelijnsOverleg (VELO) daarom een standpunt over ‘eerstelijnsethiek’, die uitgaat van de personalistische verantwoordelijkheidsethiek. Om daadwerkelijk ethische ondersteuning te bieden bij actuele ethische knelpunten op de eerste lijn is er ook nood aan middelen en structuren vanwege de overheid.

Bij een medische urgentie bieden familie, vrienden, collega’s of omstanders dikwijls spontaan hun hulp aan. Zij kunnen veiligheidsmaatregelen treffen en hulp bieden tot de professionele hulpverlening arriveert. Training in eerste hulp is essentieel om op dergelijke noodsituaties juist te reageren. Daarvoor moeten mensen getraind worden in de juiste hulpverlening; verkeerde training kan ineffectieve en zelfs schadelijke interventies tot gevolg hebben.

Op basis van kosteneffectiviteitsstudies nemen beleidsmakers in de gezondheidszorg beslissingen over het invoeren van een nieuwe behandeling. Deze studies geven zowel informatie over de kosten als over de effecten van nieuwe behandelingen (of interventies). Wat de basisprincipes van deze kosteneffectiviteitsstudies zijn, wordt hier uitgelegd aan de hand van een praktisch voorbeeld.

Hoe kan het beleid inzake diabetes mellitus type 2 binnen eenzelfde groepspraktijk uniformer verlopen? Dit was het uitgangspunt van een praktijkproject, dat werd opgestart in 2003. Aan de hand van een duidelijk stappenplan werkten deze artsen een praktijkrichtlijn voor diabeteszorg uit, waarin duidelijke afspraken werden gemaakt over de behandeling, registratie en samenwerking.

Patiënten hebben soms moeite met het accepteren van de diagnose depressieve stoornis. Wij wilden weten hoe patiënten reageren als de huisarts met een sceeningsprogramma actief op zoek gaat naar eventuele symptomen en zij vervolgens te horen krijgen dat zij een depressieve stoornis hebben.