Hoewel Vlaanderen en Nederland naast elkaar liggen, heeft de zorg buiten de kantooruren er zich verschillend ontwikkeld. In Nederland herorganiseerden de huisartsen rond de eeuwwisseling de eerstelijnsgezondheidszorg in avond-, nacht en weekenduren (ANW). Zo ontstond er een verschuiving van kleine rotatiegroepen naar grootschalige huisartsenwachtposten met 50 à 250 huisartsen die de zorg opnemen voor populaties van 100 000 tot 500 000 inwoners.

Patiënten besmet met het nieuwe coronavirus (SARS-CoV-2) en lijdend aan COVID-19, worden empirisch behandeld met combinaties van geneesmiddelen waaronder oseltamivir. Voor deze aanpak is er nauwelijks evidentie gebaseerd op gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek.

Ons basisinstrumentarium is het luisterende oor, de voelende vingers, de observerende blik en het gesproken woord. Maar ze intrigeren ons minder dan de D-dimeertest of de CRP-sneltest. Zelfs de stethoscoop als hulpmiddel oogt spannender dan onze eigen zintuigen en vaardigheden. Zo is taal in de context van zorg zo vanzelfsprekend dat we er niet snel en pas na overreding bij stilstaan.

Hoe ervaren een huisarts en thuisverpleegkundige het aanstellen van een vertrouwenspersoon en vertegenwoordiger in de praktijk? Huisarts Olga Van de Vloed en thuisverpleegkundige Marie-Jeanne Vandormael geven enkele voorbeelden van waar het goed gaat in de praktijk maar ook waar het kan mislopen.

Op 18 april is het de Europese dag van de rechten van de patiënt. Een patiënt heeft altijd de mogelijkheid om zich te laten bijstaan door een vertrouwenspersoon. Ook kan de patiënt, wanneer hij/zij (nog) wilsbekwaam is, een vertegenwoordiger aanduiden. Zodra de persoon zijn/haar rechten als de patiënt niet langer kan uitoefenen, doet de aangeduide vertegenwoordiger dat in zijn/haar plaats.

In België is abortus op verzoek van de vrouw mogelijk tijdens de eerste 14 weken van de zwangerschap (gerekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie). De legale beperkingen op abortus tijdens het tweede trimester van de zwangerschap leiden tot medisch toerisme in de buurlanden. Een abortus in het tweede trimester kan veilig verlopen wanneer deze uitgevoerd wordt door een bekwame gezondheidswerker. Hoe dan ook is er een groter risico op complicaties dan bij een abortus in het eerste trimester van de zwangerschap.

Een ‘frozen shoulder’ ontwikkelt zich gewoonlijk tussen het 40e en 60e levensjaar, vaker bij vrouwen dan mannen, en kenmerkt zich door een spontane start van schouderpijn met beperkingen van zowel actieve als passieve bewegingen. De prevalentie in de algemene populatie bedraagt 2-5%, terwijl dit oploopt tot 39% bij patiënten met diabetes mellitus. Patiënten met diabetes of aandoeningen van de schildklier hebben een vijf tot zeven keer hoger risico op het ontwikkelen van een frozen shoulder. De voorbije twee decennia nemen de incidentie en prevalentie toe. Van alle patiënten met een frozen...

Onverwachte uitval van een actieve huisarts laat een praktijk vaak in chaos achter. De huisarts, zijn familie en/of collega’s moeten zo snel mogelijk een oplossing vinden om de continuïteit van de zorgen te bewaren. Hierin hebben huisartsenkringen een coördinerende rol: zij moeten de zorgcontinuïteit garanderen met oog voor de draagkracht van de collega’s. De kans op plotse uitval van een actieve huisarts verhoogt elk jaar, aangezien meer dan een kwart van alle huisartsen in België ouder is dan 65 jaar. Ook uitstap uit het beroep (zowel bij huisartsen als specialisten) door burn-out is een...

Mensen hebben minder tijd om zorg op te nemen, terwijl de zorgnood almaar toeneemt. Als de zorgnood toeneemt, neemt echter ook de druk op de ‘zorgers’ toe en daarmee ook de zin en tijd om zorg te verlenen. Het verdelen van de ‘mantelzorgtaken’ tussen verschillende personen is een maatschappelijke trend ontstaan uit noodzaak. We spreken van een ‘mantelzorggroep’ wanneer een zorgbehoevende twee of meer mantelzorgers heeft die samenwerken om voor hem/haar te zorgen.

Het woonzorgdecreet omschrijft een mantelzorger als volgt: “De natuurlijke persoon die vanuit een sociale en emotionele band één of meer personen met verminderd zelfzorgvermogen, niet beroepshalve maar meer dan occasioneel, helpt en ondersteunt in het dagelijkse leven.”