De redactie heeft heel wat geïnvesteerd om materiaal dat werd gepresenteerd op het Eerstelijnssymposium 2002 klaar te stomen voor publicatie. De oogst is eerder schamel. De HIBO’s die een prijs mochten ontvangen, zijn er meestal in geslaagd hun stuk voor publicatie aan te bieden en dit stukje over diabeteszorg is het eerste van enkele korte verslagen. Toch blijft het buitengewoon belangrijk om goed onderzoek te doen in de zeer moeilijke eerstelijnssetting en hiervan ook nog een publiceerbaar rapport te maken. Wetenschappelijk onderzoek is onontbeerlijk voor de noodzakelijke professionalisering...

Aanbevelingen voor goede medische praktijk zijn richtinggevend als ondersteuning en houvast bij het nemen van diagnostische of therapeutische beslissingen in de huisartsengeneeskunde. Zij vatten voor de huisarts samen wat voor de gemiddelde patiënt wetenschappelijk gezien het beste beleid is. Daarnaast is er de agenda van de patiënt, die een gelijkwaardige partner is bij het nemen van beslissingen. Daarom moet door een heldere communicatie de vraag van de patiënt voor de huisarts duidelijk zijn en moet de huisarts de patiënt voldoende informeren over alle aspecten van de verschillende...

Lage therapietrouw (of compliantie) aan medische behandelingen kost de bestaande gezondheidssystemen jaarlijks handenvol geld. De volksgezondheid lijdt er sterk onder en artsen raken gefrustreerd. Kortom: het niet of gering naleven van een voorgeschreven therapie is een immens probleem waarvoor dringend oplossingen moeten worden gezocht. Tussen 1975 en 1999 ondernamen de auteurs van dit artikel een literatuuronderzoek over het fenomeen. In deze bijdrage synthetiseren zij op interessante wijze de resultaten van drie decennia van onderzoek. We vernemen meer over de knelpunten in het onderzoek...

Binnen de eerstelijnsgezondheidzorg wordt almaar meer kwalitatief onderzoek verricht op basis van focusgroepdiscussies. Auteurs die de resultaten ervan willen publiceren stuiten op een aantal moeilijkheden. De vaktijdschriften die in het verleden voornamelijk klinisch en kwantitatief onderzoek publiceerden, worden immers geconfronteerd met een voor hen vrij onbekende methodologie. Auteurs moeten hun onderzoeksmethode daarom uitvoerig expliciteren en het gebruik ervan rechtvaardigen. Omdat het hen aan routine ontbreekt, ervaren zij regelmatig problemen om dat op een zo volledig mogelijke manier...

Bij hoestklachten en vermoeden van een luchtweginfectie bestaat er geen evidentie om antibiotica voor te schrijven. Daarnaast zijn er de meerkost van antibiotica voor patiënt en gemeenschap, de nevenwerkingen en de ontwikkeling van bacteriële resistentie. De huisarts kan deze argumenten tegen het overmatig voorschrijven van antibiotica nog moeilijk naast zich neerleggen. Dit neemt niet weg dat het voor hem/haar zeer moeilijk blijft om patiënten te herkennen die baat hebben bij antibiotica. Inzicht krijgen in de redenen om in een bepaalde context antibiotica voor te schrijven, is van belang om...

Men voorspelt dat tussen dit en acht jaar het aantal diabetespatiënten in West-Europa met zo’n 20 % zal toenemen. Veroudering van de bevolking, toenemende prevalentie van overgewicht en gebrek aan lichaamsbeweging liggen onder meer aan de basis van dit groeiend gezondheidsprobleem. Diabetes, onderverdeeld in type 1 en 2, is een complexe en vaak sluimerende aandoening die een adequate medische follow-up vraagt. Bovendien vereist de zorg voor diabetici een aantal voorwaarden inzake organisatie van de zorgverlening. Een eerste concrete stap naar betere omkadering werd gezet met de recente...

Bovenste luchtweginfecties genezen meestal spontaan. Toch stellen we vast dat huisartsen voor deze indicatie nog al te dikwijls antibiotica voorschrijven. De gevolgen van overmatig antibioticagebruik zijn ons bekend. De nood is hoog om strategieën te bedenken die deze problematiek op een efficiënte manier aanpakken. Eén van de mogelijke pistes is ‘het uitgestelde antibioticumvoorschrift’. Deze literatuurstudie wilde nagaan of deze strategie bij respiratoire infecties veilig is en of het in vergelijking met ‘het onmiddellijke voorschrift’ ook doeltreffend is om het gebruik van antibiotica te...

Eerder onderzoek in oncologische centra van de regio Antwerpen bracht aan het licht dat 77% van de kankerpatiënten in het ziekenhuis sterft, 20% thuis en 3% in een palliatieve eenheid. Daartegenover staat dat 50 à 70% van de terminale patiënten verkiest om in een thuissituatie te sterven. Dit retrospectief en beschrijvend onderzoek identificeerde de factoren die de keuze van de plaats van palliatieve zorg en sterven van terminale patiënten beïnvloeden. Aan de hand van een semi-gestructureerd interview werden 40 patiëntsituaties onderzocht. Vooral emotionele redenen zouden aan de basis liggen...

Hoesten is de meest voorkomende klacht in de huisartsenpraktijk. Ongeveer één op tien patiënten consulteert met hoest. In drie op vier gevallen worden luchtweginfecties (LWIs) gediagnosticeerd. Nochtans is het in de huisartsenpraktijk niet eenvoudig een infectieuze van een niet-infectieuze etiologie te onderscheiden.

Hysterectomie is één van de meest courant uitgevoerde heelkundige ingrepen. In de realiteit van de medische consultatie blijkt dat vrouwen zich daarna doorgaans beter voelen. Maar kan dit ook gestaafd worden aan de hand van wetenschappelijk onderbouwde gegevens? Deze literatuurstudie vergeleek een achttal studies en concludeerde dat hysterectomie een eerder positief effect heeft op de vrouw en haar seksueel functioneren. Hoe kan de arts zijn patiënte het best begeleiden in dit proces? Het creëren van een open sfeer waar vrij over seksualiteitsbeleving kan worden gepraat en het betrekken van de...